Stotteren


Stotteren

 



'Stotteren is en verstoring in het ritme van de spraak waarbij de spreker precies weet wat hij/zij wil zeggen, maar dat op dat moment niet kan vanwege onwillekeurige - stille en hoorbare - herhalingen en verlengingen van spraakklanken' (Janssen, 1997). Deze definitie van stotteren zegt al veel, maar negeert de emotionele kant van deze stoornis.


Vaak schamen zij die stotteren zich voor hun spreken en zijn de emotionele gevolgen groot.

De persoon die stottert gaat dan allerlei gedragingen stellen om toch maar niet te stotteren.


We kunnen stotteren onderverdelen in primaire en secundaire kenmerken.



De primaire kenmerken zijn


  • snelle en meervoudige klank- en/of syllabeherhalingen bv. de k-k-k-k-kat, bo-bo-bo-boterham
  • snelle en meerdere herhalingen van éénlettegrepige woorden bv. de de de de meester
  • snelle en meervoudige tussenwerpsels bv. hij eh eh eh eh is
  • klankverlengingen bv. dat is mmmmmmmooi, het is vvvvvvvvuil
  • blokkades met hoorbare en zichtbare spanning bv. ik b-pauze-buig



De secundaire kenmerken zijn de gedragingen die deze personen stellen in een poging tegen de primaire stotterkenmerken te vechten of er van weg te vluchten en kunnen zijn:


  • spreken op inademing of op residuele lucht
  • extra bewegingen in het gezicht zoals het opensperren van de ogen of het verwijden van de neusvleugels
  • extra bewegingen met de ledematen, om de klank er mee 'uit te duwen'
  • kuchen, keel schrapen
  • gebruiken van omschrijvingen
  • zich terugtrekken uit sociale interacties, telefoneren vermijden,....


Stotteren doet zich niet altijd in even ernstige mate voor. Er zijn zoals we dit noemen uitlokkende factoren (zoals bv. stress) en instandhoudende factoren. 


Stottertherapie gaat vooral over het leren accepteren van de moeilijkheden en hiermee leren omgaan, waardoor de ernst van het probleem zichtbaar vermindert en soms zelfs verdwijnt.